Category: ፖሎቲካ

ፈደራላዊ ምሕደራ ማለት ስርዓተ ምሕደሕደራ ንሃገራዊ ስልጣን ኣብ መንጎ ሃገራዊ ምንግስትን ኣከባብያዊ መንግስትን ዘመቃረሐ እዩ። ርክብ ናቶም መንግስትታት ወይ ኣማሓደርቲ በቲ ማእከላይ ወይ ሃገራዊ መንግስቲ ዝተጠምረ እዩ። ገለ ክፋል ናይ ህዝባዊ ንጥፈታት ኣብጥሕቲ ምሕደራ ወይ ቁጽጽር ሃገራዊ መንግስቲ ክኾኑ እንከለዉ፣ ገለ ክፋል ናይ ህዝባዊ ንጥፈታት ድማ ኣብ ትሕቲ ቁጽጽር ከባብያዊ መንግስቲ ወይ ምሕደራ ይከየዱ። ንፍስወከፍ ምሕደራ ኣየኖት ንጥፈታት ከካይድ ይፍቀዶ ኣብ ፈደራላዊ ቅዋም ሰፊሮም ይርከቡ።  ፈደራላዊ ስርዓተ ምሕደራ ልዕሊ ማንም ግዜ ባይታን ተቀባልነትን እንረኸበ ይኸይድ ኣሎ። መብዝሓትአን ብጆግራፍያዊ ኣቀማምጣ ዕቤት ዘለወን ሃገራት ንቻይና ገዲፍካ ፈድራላዊ ስርዓተ ምሕደራ እየን ዝኽተላ። እዚ…

ሃጋፍ ኣብ ፖሎቲካዊ ስልጣን ከመይ ይመስል? ብመሰረት መግለጺ ፖሎቲካዊ ስነፍልጠት ወይ ታሪኽ ፖሎቲካ ሃጋፍ ኣብ ፖሎቲካዊ ስልጣን ማለት ነቲ ዝጎደለ ናይ ስልጣን ቦታ ዝትክኦ ወይ ድማ ዝቆጻጸሮ ክስኣን እንከሎ እዩ። እዚ ኩነታት ድማ ማእከላይ መንግስቲ ወይ ብዓል መዚ ኣብ ዘይብሉ እዋን የጋጥም። ነዚ ሃጋፍ ንምምላእ ድማ ብዝተፈላለዩ ወገናት ወይ ሓይልታት ቅድድም ግካየድ። እዞም ነዚ ናይ ስልጣን ሃጋፍ ክመልኡ ዝቀዳደሙ ድማ ወትሃደራዊ ዕጡቃት ክኾኑ ይኽእሉ። ጥንቂ ሃጋፍ ፖሎቲካዊ ስልጣን፡ ኣብ ትሕቲ ወልቀ መላኺ ትምራሕ ሃገር ንኣብነት ኣብ ኤርትራ ምስ ንዕዘብ፡ ሃገራዊ ባይቶ ይኹን ቅዋም ዘይብላ። እቲ ኣብ ስልጣን ተኾይጡ ዘሎ ብሞት…

ኣብ ስዊዘርላንድ ኣብ ዝስተ ማይ ክልኩል ጸረ ባልዕ ተረኺቡ ስዊዘርላንድ እታ ብጽረታን ማሕበራዊ ምርግጋእን ኣብ ቅድሚት ካብ ዝስርዓ ሃገራት ዓለምና ሓንቲ እያ። እንኮላይ ሰጋእ ከይበልካ ካብ ቡንባ ማይ ቀዲሕካ ትሰትየላ ሃገር ብምኻና’ውን እቲ ካልእ ብልጫ እዩ። እንተኾነ ግን ኣብ መርበብ ሓበረታ ስዊስ ኢንፎ ተዘርጊሑ ብዘሎ መሰረት፣ ሓረስቶት ስዊዘርላንድ ካብ 1970 ኣትሒዞም ኣሕምልቲ፡ ድንሽ፡ ኣእካል ንምፍራይ ምእንታን ክሕግዞም ጸረ ባልዕን ጻህያይን ይጥቀሙ ነሮም። እንተኾነ ግን እዚ ጸረ ባልዕ ኣብ ትሕቲ ባይታ ዘሪቁ ብምእታው ኣብ ዝስተ ማይ ክጽንበር ብምኽእሉ ሻቅሎት ይፈጥር። ህዝባዊት ራድዮ ስዊዘርላንድ ሮቡዕ ኣብ ዝሃበቶ ፈነወ ኣብ ውሽጢ ካብ ትሕቲ…

ክሮና-ቫይረስን ዘስዕቦ ጉድኣትን ክሮና-ቫይረስ እንታይ እዩ? ክሮና-ቫይረስ ካብቲ ዓቢ ስድራቤት ናይ ሳርስን(SARS) መርስን(MERS) ዝተባህሉ ዓይነት ቫይረስ ኮይኑ። እዞም ቫይረስ እዚኣቶም ንስርዓተ ምስትንፋስ ዘጥቅዑ እዮም። እዞም ቫይረስ ኣዚእቶ ምኣብ እንስሳታ ዑደት የካይዱ፣ ገለ ካብኣቶም ድማ ኣብ መንጎ እንስሳታትን ደቅሰባትን ይምሓላለፉ። ብርክት ዝበሉ ክሮኖ-ቫይረሳት ኣብ እንስሳታት ዝነብሩ ክሳብ ሕጂ ኣብ ደቅሰባት ዝኾነ ጠንቂ ዘይኣምጹ ኣለዉ። እዝዚሓድሽ ክሮኖ-ቫይረስ ኖቨል ክሮና-ቫይረስ ዝብል ሽም ተዋሂብዎ ኣሎ። መበል ሻብዓይ ክሮና-ቫይረስ ንደቂሰባት ዘጥቅዕ ኮይኑ ኣሎ። ምልክታት ሕማም ክሮና-ቫይረስ፣ በዚ ቫይረስ ዝተጥቅዐ ሰብ ሓፈሻዊ ምልክታት ናይ ስዓል የርኢ። ጸረታ ኣፍንጫ፡ኣንጥሾ፡ ምስዓል፡ ምልሕታት ጎረሮ፡ረስኒ፣ ሕማም ርእሲ ዝኣመሰሉ ከምኡ’ውን ሓፈሻዊ…

ጥዕና ኩሉ ኣይኮነትን ብዘይ ጥዕና ግን ኩሉ ኣይከውንን እዩ ጥዕና ማለት ካብ ሕማም ጥራይ ናጻምኻ ንዘይኮነስ ውሑስ ዝኹነ ኣካኣላዊ፣ ኣእምሮኣውን ማሕበራውን ውሑስ ዝኾነ ብቕዓት ምስትውንን እዩ ይብል መግለጺ ዓለማዊ ውድብ ጥዕና። ኣብ ናይ ኢንዱስትሪ ሃገራት ደቂሰባት ምስጥዕንኦም ይውለዱ። እቲ ምኽንያት ድማ ኮሎገና ኣብ ከብዲ ኣዲኦም እንከለዉ ክንክንን ምቁጽጻርን ስለዝግበረሎም እዩ። ህወት ብዘይ ጥዕና ዝይሕሰብ እዩ። ስለዚ ድማ ሓደሕብረተስብ ውሑስ ዝኾነ ጥዕና ንክህልዎ ብዝዕባ ጥዕና ኣፍልጥኡ ከበርኽ ይግብኦ። ገለ ረቃሒታት ንጥዕና ደቂሰባት ዝጸልዉ 1.ኣካላዊ ረቃሒታት: ብዘርኢ ዝምሓላለፉ: እዚ ድማ እቲ እንኮ ምሳና ሒዝናዮ እንውለድ እዩ። ኣመጋግባ: ዝተመጣጠንን ዝተፈላለዩ ምኣዛታትን ምምጋብ ክዳውንት:ናይ…